De lage olieprijs zorgt voor een uitputtingsslag tussen leden van producentenclub Opec en Amerikaanse producenten van schalie-olie. Analist Arne Petimezas van AFS Group praat je bij vanaf de beursvloer in Amsterdam.
1.Ruwe olie daalde ook maandagochtend weer in prijs, alhoewel de prijs van een vat Brent olie inmiddels wel van het tussentijdse dieptepunt af is. Tegen de middag was de prijs van Brent 69,75 dollar. De olieprijs is verder gekelderd nadat olieclub Opec (aangevoerd door Saudi-Arabië) afgelopen week aangaf dat de productie niet omlaag gaat. Dit ondanks het gegeven dat de olieprijs sinds de zomer met meer dan een derde is gezakt.
Afgelopen vrijdag zei de Iraanse minister van Olie dat bij deze prijzen de productie van Amerikaanse schalieolieproducenten stevig zal dalen. De vraag is nu wie de langste adem en de diepste zakken heeft: OPEC of de Amerikaanse schalieolieproducenten.
Voor de meeste olieproducerende landen is de olieprijs te laag om de fiscale begroting in balans te brengen. Deze landen kunnen nu kiezen tussen bezuinigen of begrotingstekorten laten oplopen. In beide gevallen nemen politieke risico’s toe.
Daarnaast moet blijken of schalieolieproducenten uit de VS – die tegen hogere kosten olie oppompen – in financiële problemen komen. Ook is de vraag of investeringsplannen voor schaliewinning in de VS op de lange baan worden geschoven.
Analist Arne Petimezas van AFS Group houdt je dagelijks op de hoogte van de dingen die je moet weten.
2.Naast olieboeren zijn ook ijzerertsproducenten in een race to the bottom beland. De topman van de ijzerertstak van mijnbouwreus BHP Billiton, Jimmy Wilson, heeft gezegd dat hij niet verwacht dat de sector de productie terug schroeft. “Bedrijven moeten concurrerend zijn en diegenen die niet concurrerend zijn zullen de tent moeten opdoeken”, zei Wilson op de Australische TV. “Wanneer prijzen zo lang zo laag zijn geweest wek je meer aanbod op, en als dat aanbod op gang komt, moet je niet verrast zijn. Dit is de commoditycyclus.” De prijs van ijzererts is dit jaar met 50 procent gedaald doordat nieuwe mijnen actief worden en de vraag van grootverbruiker China tanende is.
3.Nein, nein en nog eens nein. ECB-directielid Sabine Lautenschläger, de voormalige vice-president van de Bundesbank, heeft dit weekend nog eens duidelijk gemaakt dat zij geen trek heeft in de aankoop van staatsleningen. Alleen als er daadwerkelijk sprake is van deflatie zou Lautenschläger de aankoop van staatsleningen overwegen, maar zelfs dan is maar de vraag of zij zou instemmen.
4.Met haar uitspraken overtrad Lautenschläger overigens de ongeschreven regel dat ECB-bestuursleden in de week voor het rentebesluit in het openbaar geen uitspraken meer doen over monetair beleid. Dat Lautenschläger toch uit de school klapt, geeft aan dat de spanningen binnen de ECB weer hoog zijn opgelopen en dat de centrale bank heel erg dicht tegen het lanceren van een aankoopprogramma van staatsleningen aanzit. We weten al dat een meerderheid van de bestuursleden vóór een aankoopprogramma is, maar dat een aanzienlijke minderheid onder leiding van Bundesbank President Jens Weidmann dwars ligt.
5.Economische sancties zouden toch de Russische economie verlammen? En dan zou het Kremlin gedwongen worden om toenadering te zoeken tot het Westen? Volgens de inkoopmanagersindex van Markit lijkt het eerder het tegendeel het geval te zijn: de Russische economie houdt het hoofd boven water, althans in ieder geval de industrie. De inkoopmanagersindex voor de bedrijvigheid in de industrie steeg van 50,3 in oktober naar 51,7 in november, de hoogste stand in meer dan een jaar tijd en boven het breakeven niveau van 50 waarbij sprake is van noch groei, noch krimp.
Producenten werden geconfronteerd met een toename van de nieuwe orders en de sterkste stijging van de inputkosten sinds einde jaren negentig. “Producenten profiteren van importsubstitutie, maar het is ook mogelijk dat ze een door hogere inflatieverwachtingen gedreven piek in de vraag (snel kopen omdat het nu nog goedkoop is) verkeerd inschatten”, aldus een commentaar bij de cijfers van Markit. Volgens Markit zal de Russische economie het relatief goed blijven doen als er inderdaad sprake is van importsubstitutie. Als de toegenomen vraag het gevolg is van de verwachting dat prijzen uit de pan zullen rijzen, dan zal de opleving van korte duur zijn.
6.De Nederlandse industrie blijft zich onttrekken van de malaise in de sector in de rest van de eurozone. De inkoopmanagersindex van Markit steeg van 53 in oktober naar 54,6 in november, de hoogste stand sinds begin 2014. Nederlandse producenten profiteerden vooral van toegenomen vraag uit het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Punt van zorg is dat de Nederlandse industrie ook de verkoopprijzen moet verlagen, in navolging van producenten in de rest van de eurozone.
7.De inkoopmanagersindex van de industrie in de gehele eurozone daalde vorige maand naar 50,1, wat betekent dat de groei in de sector tot stilstand is gekomen. Dat komt vooral door krimp in Duitsland, Italië en Frankrijk. De Spaanse industrie groeide daarentegen in het sterkste tempo sinds begin 2014. De sterke groei in Spanje lijkt helaas vooral te komen doordat producenten daar de verkoopprijzen meer verlagen dan hun Europese concurrenten. De ECB zal niet blij zijn met deze deflatoire druk.
8.TNT Express, losgerukt van PostNL om als hapklaar brok verkocht te kunnen worden aan FedEx of UPS, moet als het aan activistische aandeelhouders ligt verder in mootjes worden gehakt. Volgens de Telegraaf zouden activistische aandeelhouders, waaronder Franklin Templeton en Investec, tezamen 30 procent van het kapitaal in handen hebben en aansturen op de losse verkoop van activiteiten in Australië, Brazilië en Europa, als ook alle vliegtuigen.
9.Krap een kwart van de Europese verzekeraars is niet solvabel genoeg als rentestanden nog jarenlang laag blijven. Dat blijkt uit de stresst test van de Europese verzekeringstoezichthouder EIOPA, die helaas geen verzekeraars bij naam noemt. Lage rentestanden tasten de solvabiliteit van verzekeraars. Een lage rente betekent lage beleggingsopbrengsten, waardoor de waarde van de verplichtingen stijgt. Een daling van de rentestanden betekent voor de meeste verzekeraars ook dat de activa hoger kunnen worden gewaardeerd, maar dit weegt in de meeste gevallen niet op tegen de hogere waardering van de verplichtingen. Landen waar verzekeraars het zwaarst getroffen worden als de eurozone niet uit de schuldenval komt en rentestanden op bodemniveaus blijven, zijn Duitsland, Oostenrijk en Portugal.
10.Europese aandelenbeurzen noteren licht lager, terwijl de rente op bodemniveaus blijft staan in aanloop naar het rentebesluit van de ECB op donderdag. In aandelenland staan met name de sector olie- en gas en andere commodity gerelateerde fondsen onder druk, terwijl de koersen van luchtvaartmaatschappijen in de lift blijven. Op de beursagenda staat nog de inkoopmanagersindex voor de Amerikaanse industrie, die er naar verwachting op zal wijzen dat de grootste economie ter wereld in een sterk tempo blijft groeien.
Arne Petimezas is analist bij financiële dienstverlener AFS Group. Deze bijdrage is niet bedoeld als advies tot het doen van individuele beleggingen.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl